Beata Daszyńska-Muzyczka od ponad 25 lat jest związana z sektorem bankowym. W latach 1994–2016 pracowała w Banku Zachodnim WBK (obecnie Santander Bank Polska), w którym zarządzała wieloma obszarami, dochodząc do funkcji członka zarządu. Od 2016 r. kieruje Bankiem Gospodarstwa Krajowego, państwowym bankiem rozwoju, którego celem jest finansowanie inwestycji infrastrukturalnych i firm. Jest inicjatorką stworzenia Funduszu Trójmorza. Absolwentka uczelni ekonomicznych, prywatnie miłośniczka lotnictwa z dyplomem mechanika osprzętu lotniczego, w trakcie uzyskiwania licencji pilota.
Nikt nie lubi zaczynać od pustej kartki. W związku z tym, przygotowując się do pisania tego tekstu, zajrzałam do zeszłorocznego. Zastanawiałam się, czy to, co myśleliśmy o roku 2022, w końcu roku 2021 zachowało jeszcze choć resztki aktualności. Czy rosyjska agresja na Ukrainę tak bardzo zmieniła otaczający nas świat, że to, co wydawało się ważne w gospodarce 12 miesięcy temu, teraz jest już kompletnie bez znaczenia? A może odwrotnie? Może wyzwania, o których myśleliśmy wtedy, nie tylko nie straciły aktualności, ale wręcz rozbrzmiewają jeszcze mocniej i stają się jeszcze pilniejsze?
Jednym ze zjawisk, z którym wszyscy rok temu się liczyliśmy, ale na pewno nikt nie przewidywał jego skali, jest inflacja. Pod koniec 2021 r. ekonomiści przewidywali, że wzrost cen będzie duży. Miał on jednak osiągnąć maksymalnie około 8 proc. - dziś mamy ponad 17 proc. Rosyjska wojna wywołała nie tylko drastyczny wzrost cen surowców energetycznych, ale także żywności. Ceny energii rozlały się też inflacyjną falą po całej gospodarce.
Rok temu wydawało się, że przed bankami centralnymi, nie tylko polskim, stoi trudne zadanie – jak hamować inflację, nie gasząc jednocześnie wciąż kruchej popandemicznej odbudowy. Dziś to zadanie jest o wiele trudniejsze. Banki centralne muszą walczyć z jeszcze wyższą inflacją - co zawsze uderza w tempo rozwoju - wiedząc jednocześnie, że wzrost gospodarczy i tak jest już dławiony przez kryzys energetyczny.
To dlatego właśnie na liście wyzwań na rok 2023 obok walki z inflacją jest zapobieganie skutkom spowolnienia gospodarczego. Dla nas, dla banku rozwoju, ważne jest, aby nie zatrzymało ono realizacji strategicznych projektów, ważnych z punktu widzenia długookresowego i zrównoważonego rozwoju naszego kraju. Przeznaczenie 1 proc. PKB na inwestycje w średnim i długim okresie przełoży się na wygenerowanie do 2,5 proc. PKB. Dlatego tak ważny jest dla nas Program Inwestycji Strategicznych, którego BGK jest operatorem i w którym przyznano już dofinansowanie dla 99 proc. samorządów, dla ponad 11 tys. inwestycji o wartości przekraczającej 63 mld zł.
Na pewno istotne będą projekty związane z transformacją i bezpieczeństwem energetycznym – te wyzwania wybrzmiewają znacznie mocniej niż rok temu. Wywołany agresją Putina kryzys energetyczny pokazał, co jest ważne i na czym można się oprzeć, a co daje jedynie ułudę bezpieczeństwa i komercyjnej atrakcyjności. Obok przyspieszonego rozwoju technologii odnawialnych i budowy bezpiecznej energetyki jądrowej konieczne są inwestycje w zabezpieczenie stabilnych i niezależnych od woli autokratów i dyktatorów dostaw surowców tradycyjnych. Priorytetem powinna być też energooszczędność. Widzę tu ogromny potencjał dla przyspieszenia inicjatyw w budowanej przez BGK platformie 3W (woda, wodór, węgiel). Według naszego ostatniego raportu wartość tego rynku w Polsce wynosi już blisko 5 mld USD. Rozwój technologii wodorowych jest istotnym elementem budowy miksu energetycznego na miarę XXI wieku.
Okresy, gdy rosną koszty życia, a gospodarka spowalnia, zawsze najtrudniejsze są dla osób ubogich. Zachowanie spójności społecznej i niedopuszczenie do poszerzania i pogłębiania różnego rodzaju wykluczeń – socjalnego, energetycznego, komunikacyjnego, edukacyjnego, zdrowotnego – będzie jednym z istotniejszych wyzwań na nadchodzący rok. Nie tylko dla naszego kraju.
W ujęciu globalnym najważniejsze wydaje się wsparcie żywnościowe dla krajów Południa. Mierzą się one teraz nie tylko ze skutkami kryzysu klimatycznego, ale także ze skutkami wojny toczonej w spichlerzu świata. Jako część globalnej, bogatej Północy nie możemy pozostawać obojętni na te wyzwania. W Polsce pomocy potrzebują nie tylko gospodarstwa domowe. Kluczowe jest wsparcie dla małych i średnich firm dających pracę połowie zatrudnionych. One zawsze najszybciej odczuwają słabnący popyt, rosnące koszty i utrudniony dostęp do finansowania. Tu nasz bank zawsze był i będzie aktywny.
W ubiegłym roku blisko połowa firm nie otrzymałaby kredytu, gdyby nie gwarancje de minimis. Do tej pory dzięki gwarancjom udzielonym przez BGK udało się utworzyć lub zachować pół miliona miejsc pracy. Niemal co czwarta złotówka całkowitej wartości kredytów dla firm z sektora MŚP w Polsce jest obecnie objęta zabezpieczeniem BGK.
Ogromne zaangażowanie całego społeczeństwa, aktywność samorządów i wsparcie państwa pozwoliło nam skutecznie i w budzący podziw świata sposób okazać pomoc uciekającym do nas przed wojną kobietom i dzieciom z Ukrainy. Razem z sojusznikami z NATO wspieramy i, mam nadzieję, dalej będziemy wspierać Ukrainę militarnie, co jest zgodne z najlepiej pojętym interesem naszego własnego bezpieczeństwa. Będziemy też budować własne zdolności obronne. Tego wymagają od nas nowe czasy.
Jednocześnie musimy też przygotować się na uczestnictwo we wspólnym powojennym projekcie odbudowy zdewastowanej ukraińskiej gospodarki. To wymaga od nas wiele pracy. Szacuje się, że w wyniku wojny gospodarka Ukrainy już zmniejszyła się o 1/3. Trzeba tworzyć własne zasoby, technologie i kompetencje. Budować relacje i włączać się w kształtowanie mechanizmów realizacji przyszłych projektów. To dla nas ogromna szansa, ale by ją wykorzystać, musimy się przygotować w sposób systematyczny i skoordynowany. To trzeba robić już dziś.
BGK, polski banku rozwoju, tak jak do tej pory również w przyszłym roku będzie finansować inwestycje w nowoczesną i bezpieczną energetykę i czyste, innowacyjne technologie, np. wiatrowe. Będziemy wspierać strategiczne projekty infrastrukturalne i zabezpieczać dostęp do bieżącego finansowania nie tylko podmiotom małym, ale także większym. Wszyscy już doskonale zdajemy sobie sprawę, jak kluczowe znaczenie mają inwestycje strategiczne w takich obszarach jak transport, energetyka czy cyfryzacja. Dzięki rozwojowi naszej gospodarki chcemy jednocześnie pozytywnie wpływać na cały region Trójmorza, przyciągać do niego nowych inwestorów i pomagać lepiej wykorzystywać jego ekonomiczny potencjał. Będziemy też nadal wspierać Ukrainę i jej mieszkańców w trakcie wojny, zaś wspólnie z innymi instytucjami budować podstawy dla godnego uczestnictwa Polski w jej odbudowie.
Razem stawmy czoła wyzwaniom, a w trwających kryzysach dostrzegajmy możliwości i je wykorzystujmy. Tego życzę i sobie, i Państwu!
PRZECZYTAJ POZOSTAŁE FELIETONY:
